พืชผักประเภทต้น คือ พืชที่มีลำต้นตั้งตรงแข็งแรง หรือลักษณะทรงพุ่ม สามารถขึ้นได้โดยไม่ต้องอาศัยต้นไม้อื่นในการยึดเกาะ จะใช้ราก แก่น เปลือก ใบ ฝักหรือผลในการทำอาหาร พืชผักประเภทต้น ได้แก่

1. กระเจี๊ยบ เป็นพืชพุ่มล้มลุกขนาดเล็ก สูงประมาณ 50-180 เซนติเมตร ลำต้นและก้านมีสีม่วงแดง มีผลรูปทรงกลมรี ยาวประมาณ 2.5 เซนติเมตร ห่อหุ้มด้วยกลีบเลี้ยง ผลอ่อนจะมีสีเขียว ผลแก่มีสีแดง อุดมไปด้วยวิตามิน A, B1, B2, B3 และ C12 แคลเซียม เหล็ก ฟอสฟอรัส สารแอนโทไซยานิน และสารโพลีฟีนอล ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง ชะลอความแก่ ย่อยอาหาร ละลายเสมหะ บำรุงเลือด ลดไขมันในเลือด และแก้อาการกระหายน้ำ ใช้ผลในการประกอบอาหาร มีวิธีเก็บ คือ เด็ดฝักกระเจี๊ยบออกจากต้น แล้วนำมาล้างน้ำให้สะอาด

2. กะเพรา เป็นพืชล้มลุก มีความสูง 30-60 เซนติเมตร มีกลิ่นฉุนเฉพาะตัว รสเผ็ด ใบมีลักษณะใบเดี่ยว กว้าง 3-5 เซนติเมตร ยาว 4-8 เซนติเมตร ขอบใบหยักคล้ายฟันเลื่อย มีขนปกคลุมอยู่ แบ่งออกเป็น 2 สายพันธุ์ คือ กะเพราแดง จะมีก้านสีแดง ใบมีสีแดงม่วงอมเขียว ดอกจะเป็นสีแดงอมม่วง และสายพันธุ์กะเพราใบเขียว มีก้านและใบสีเขียว และดอกเป็นสีขาว อุดมไปด้วยวิตามิน C เบต้าแคโรทีน เหล็ก และมีน้ำมันหอมระเหยเป็นยาแก้ขับลม ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง บำรุงธาตุ และแก้อาการจุกเสียด ใช้ใบในการประกอบอาหาร มีวิธีเก็บ คือ เด็ดใบที่มีสีเขียวอ่อนหรือแก่ออกจากต้น ล้างน้ำให้สะอาด และนำมาประกอบอาหาร

3. ผักหวาน เป็นพืชยืนต้น แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ ผักหวานบ้าน มีลักษณะเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูงประมาณ 2-4 ฟุต เจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่ลุ่มต่ำ ริมรั้วบ้าน หรือที่ใกล้แหล่งน้ำ และผักหวานป่า มีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 13 เมตร ใบยาวคล้ายใบมะตูม มีใบแคบรี ปลายใบแหลม อุดมไปด้วยโปรตีน วิตามิน A และ C สารต้านอนุมูลอิสระ แคลเซียม ฟอสฟอรัส เบต้าแคโรทีน และใยอาหารสูง ช่วยบำรุงกระดูกและฟัน ลดอาการเลือดออกตามไรฟัน ความเสี่ยงเกิดโรคมะเร็ง ใช้ใบอ่อนและยอดอ่อนมาประกอบอาหาร มีวิธีเก็บ คือ ให้ใช้มีดหรือกรรไกรตัดกิ่ง ตัดยอดผักหวานที่ไม่อ่อนหรือไม่แก่จนเกินไป โดยตัดถึงโคนกิ่งที่แตกออกมา นำมาแช่น้ำเย็นทิ้งไว้สักครู่ แล้วนำมาประกอบอาหาร

4. โสน เป็นไม้พุ่มที่อยู่ในตระกูลเดียวกับแค สูงประมาณ 1-4 เมตร มีใบเรียงแบบขนนก ประกอบด้วยใบย่อยมน ออกดอกเป็นช่อกระจุกสีเหลือง มี 5 กลีบ และมีจุดกระสีน้ำตาลหรือสีม่วงแดงกระจายทั่วไป อุดมไปด้วยฟอสฟอรัส แคลเซียม วิตามิน A, B1, B2 และ C และไนอาซิน ช่วยลดอาการปวด ลดไข้ รักษาแผล ถอนพิษจากแมลงกัดต่อย ขับปัสสาวะ แก้ปวดท้อง ใช้ดอกมาประกอบอาหาร มีวิธีเก็บ คือ เด็ดช่อดอกโสนสีเหลืองออกจากต้น แช่ในน้ำสะอาด และนำมาประกอบอาหาร