เมื่อนึกถึง “ดอกไม้” เชื่อว่าหลายคนคงจินตนาการไปถึงการประดับตกแต่งสถานที่หรือนำไปจัดเป็นช่อสวยงาม ซึ่งดอกไม้บางชนิดไม่ได้มีดีแค่ความสวยงามแต่ยังสามารถกินได้ และถูกนำไปตกแต่งจานอาหารเพื่อเพิ่มอรรถรสในการกิน นี่จึงเป็นอีกหนึ่งช่องทางในการสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรผู้ปลูกดอกไม้ส่งโรงแรมอย่าง
คุณอุดม แผ่นปั้น รองประธานวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์คนพันธุ์เหน่อ ที่หันมายึดอาชีพนี้แม้ยังไม่เป็นที่รู้จักมากนักแต่หากพูดถึงรายได้มั่นใจได้เลยว่าหลายคนคงอยากปลูกดอกไม้กินได้ส่งขายโรงแรมอย่างแน่นอน
เดิมทีคุณอุดมตั้งกลุ่มเพื่อรับงานด้านเกษตรกรรมแบบครบวงจรตั้งแต่ปรับพื้นที่ไปจนถึงฉีดพ่นปุ๋ยยาทำมาอยู่ 2 ปี เกิดจุดเปลี่ยนเมื่อเพื่อนร่วมอาชีพและตนเอง เริ่มมีผลกระทบด้านสุขภาพ จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2557 จึงหันมาปลูกผักในรูปแบบเกษตรอินทรีย์พร้อมกับปลูกดอกไม้สวยงามไว้ชื่นชมซึ่งดอกไม้สีเหลืองยังช่วยไล่แมลงได้ด้วย แต่ต้องยอมรับเลยว่าในช่วงแรกที่ทำผักขายไม่ได้และแทบไม่เหลือให้กินด้วยซ้ำเพราะถูกหนอนและแมลงจัดการจนเกลี้ยง แต่ถึงอย่างไรก็อดทนทำมาเรื่อย ๆ เป็นปี จนในปี พ.ศ. 2558 ผลผลิตเริ่มจำหน่ายได้ประจวบกับมีธนาคารแห่งหนึ่งพาพนักงานมาดูงานที่สวน จึงมีคนในทีมงานมาแนะนำให้ขยายพื้นที่ปลูกดอกไม้ส่งขายโรงแรมเพื่อนำไปประดับจานอาหารเพราะเห็นเจ้าตัวปลูกดอกไม้ในสวนอยู่แล้ว ด้วยคำชักชวนที่ว่า “พี่มีตลาดอยู่แล้วแต่พี่ยังไม่มีทุน” ตนจึงสนใจทันทีเพราะมองว่าอย่างน้อยยังมีตลาดรองรับ อีกทั้งในกลุ่มฯ มีสมาชิกปลูกผักอินทรีย์จำนวนมากแต่โควต้ารับซื้อยังน้อยจึงเป็นปัจจัยสนับสนุนขยายพื้นที่ปลูกดอกไม้ตามคำแนะนำ
“เนื่องจากเรามีดอกไม้ที่ปลูกในสวนอยู่แล้วซึ่งปลูกไว้ด้วยความชอบทั้งรูปลักษณ์ที่สวยงาม มีกลิ่นหอมสร้างความผ่อนคลายเวลาทำสวน บางชนิดก็เป็นวัชพืชที่ขึ้นเองตามธรรมชาติแต่หลังจากตัดสินใจขยายพื้นที่ปลูกก็หันมาศึกษาชนิดและสายพันธุ์อย่างจริงจังว่าดอกไม้ชนิดใดกินได้บ้าง”
ปัจจุบันดอกไม้ที่ปลูกมีหลายชนิดได้แก่
ดอกเข็ม อัญชัน มะลิ ดาวกระจาย พวงชมพู ชมนาด เล็บมือนาง อ่อมแซบ ขจร แววมยุรา มะแว้ง ดอกเทียน และดอกของพืชตระกูลถั่ว ทั้งยังมีการศึกษาชนิดดอกไม้อยู่ตลอด หากชนิดใด กินได้จะนำไปเสนอกับบริษัทและหากตกลงรับซื้อจะนำมาปลูกและส่งขายต่อไป ในพื้นที่ 3 ไร่ คุณอุดมแบ่งพื้นที่ปลูกดอกไม้ 60 เปอร์เซ็นต์ ที่เหลือปลูกผักอินทรีย์จำพวกพืชกินใบควบคู่กันไป ปัจจุบันการปลูกดอกไม้ส่งโรงแรมยังอยู่ในวงแคบในกลุ่มฯ มีคนปลูกเพียง 4-5 คน แต่ส่วนตัวมองว่าเป็นทางเลือกที่ดีอีกทางหนึ่งเลยทีเดียว เพราะส่วนใหญ่เป็นพืชระยะยาวปลูก 1 ครั้ง อยู่ได้นานขั้นต่ำ 2-3 เดือน ส่วนพืชอายุสั้นอย่างแววมยุราที่มีอายุ 2 เดือน จะเก็บดอกได้ราว 1 เดือน ซึ่งใน 1 รอบจะปลูกทั้งหมด 100 ต้น เพื่อให้ได้ผลผลิต 2-3 ขีด/สัปดาห์ เมื่อเก็บดอกครบ 1 เดือน จะเตรียมแปลงด้วยการพรวนดินและใส่ปุ๋ยคอกเพื่อปลูกรอบใหม่ แต่หากยังเก็บดอกได้จะต้องขยายแปลงเพิ่ม ซึ่งแววมยุราเป็นหนึ่งในพืชที่ดูแลค่อนข้างยากหากลงปลูกในแปลงเดิมแล้วเกิดโรคจะต้องปลูกดอกไม้ชนิดอื่นหมุนเวียนเพื่อป้องกันการเกิดโรคซ้ำ ส่วนพืชระยะยาวมีดอกเข็มและพวงชมพูที่ปลูกเพียง 1 ครั้ง ก็สามารถเก็บดอกไปได้เรื่อย ๆ โดยดอกไม้แต่ละชนิดจะเก็บได้ทุกสัปดาห์ ดังนั้นต้องวางแผนในการตัดดอกไม้ให้ดีเพื่อให้เก็บได้ตลอดทั้งปี
การจำหน่ายเราจะเก็บดอกไม้สัปดาห์ละ 1 ครั้ง และนำมาบรรจุใส่กล่อง กล่องละ 50 กรัม ส่งขายราคา 30 บาท โดยใน 1 กล่อง จะมีดอกไม้หลายชนิดคละกันไป ช่วงแรกยังไม่รู้เทคนิคการขนส่งจะนำดอกไม้ใส่ถุงพลาสติกและเป่าลม แต่เมื่อดอกไม้ไปถึงมือลูกค้านำไปใช้ได้เพียง 30 เปอร์เซ็นต์ ทำให้ออร์เดอร์ไม่เพิ่มขายได้เพียง 20-30 กล่อง/สัปดาห์ ทำอยู่แบบนั้น 1 ปี แต่บางครั้งก็ไม่มีดอกไม้ส่งลูกค้า จนกระทั่งเปลี่ยนมาใช้กล่องพลาสติกใสซึ่งช่วยรักษาคุณภาพดอกไม้ได้เป็นอย่างดี และลูกค้าก็นำไปใช้ได้ถึง 90 เปอร์เซ็นต์ ทำให้ออร์เดอร์เพิ่มขึ้นมาทันทีเป็น 100 กล่อง/สัปดาห์ ปัจจุบันเพิ่มขึ้นเป็น 200 กล่อง/สัปดาห์ “ในอนาคตวางเป้าหมายไว้ว่าจะทำสวนแบบครบวงจรที่มีทั้งโรงเพาะดอกไม้และเมล็ดพันธุ์ เปิดขายให้กับลูกค้า ทั่วไปควบคู่การปลูกดอกไม้ส่งโรงแรม ส่วนคนที่สนใจปลูกคุณอุดมแนะนำว่าอย่าเพิ่งคิดว่าปลูกแล้วต้องขายได้เพราะหากขายไม่ได้และยังไม่รู้จักตลาดจะทำให้เครียด ต้องเริ่มจากความชอบก่อนเป็นอันดับแรกปลูกไว้เพื่อความสวยงามหากขายได้นั่นจึงเป็นผลพลอยได้จากความชอบของเรา” คุณอุดมกล่าวทิ้งท้าย
หากจะบอกว่าความสวยกินไม่ได้คงใช้ไม่ได้กับการปลูกดอกไม้ส่งขายโรงแรมเพื่อประดับจานอาหารอย่าง แน่นอน เพราะด้วยความสวยที่กินได้แล้วยังสร้างรายได้อย่างสวยงามให้เกษตรกรยิ้มกันจนแก้มปริเลยทีเดียว
ที่ตั้ง : 104 หมู่ที่ 8 ตำบลบ่อสุพรรณ อำเภอสองพี่น้อง จังหวัดสุพรรณบุรี
โทร. 08-1722-1912
ยำเนื้อลายดอกไม้สด
ส่วนผสม
เนื้อวัวน่องลาย 300 กรัม
ดอกไม้สด ปริมาณตามชอบ
พริกขี้หนูสีเขียวสีแดงโขลก 10 เม็ด
เกลือป่นหยาบ 1/2 ช้อนชา
น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ
น้ำตาลทราย 1 ช้อนโต๊ะ
น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ
วิธีทำ
เรื่อง : TONGTA
ภาพ : ธราดล, เสฎฐวุฒิ