ในฐานะที่คุณเป็นคนพิเศษ วันนี้เราเลยจะพาคุณไปรู้จักใครคนหนึ่ง เธอมีชื่อว่า “นอร์เวย์” เธอเป็นประเทศเล็ก ๆ ที่กลางวันยาวนานกว่ากลางคืนและค่าครองชีพแพงจนต้องสบถ ในขณะเดียวกันเธอก็สวยตามธรรมชาติ เธอมีธรรมชาติแปลกตามากมาย ไหนจะอาคารบ้านเรือนสีสันสดใส ละมุนตา ก็ดึงดูดให้เราหลงรักได้ตั้งแต่วินาทีแรกที่สบตา เธอมีทะเลกับภูเขาล้อมรอบเป็นเหมือนบอดี้การ์ดส่วนตัว ฉันจึงใช้คำว่า “เธอ” กับเพื่อนใหม่คนนี้

เธอคนนี้มีชื่อเสียงโด่งดังเรื่องดินแดนแห่งพระอาทิตย์เที่ยงคืนและแสงออโรร่าอันงดงาม แต่เราไม่ได้จะไปดูทั้งสองอย่างนี้หรอกนะ เพราะทริปนี้เราจะมาตามหาอาหารรสเลิศและปลาแซลมอนสด ๆ ถึงถิ่น แม้จะเป็นประเทศเล็ก ๆ แต่เธอเป็นถึงผู้ส่งออกอาหารทะเลรายใหญ่ที่สุดเป็นอันดับสองของโลกเลยทีเดียว แล้วรู้มั้ยแซลมอนสุดโปรดที่เราชอบลิ้มรสในไทยและญี่ปุ่นส่วนใหญ่ก็มาจากนอร์เวย์เนี่ยแหละ
   
ก้าวแรกที่มาถึงนอร์เวย์ เธอต้อนรับเราด้วยสายฝนพรำและอุณหภูมิเพียง 10 °C ในช่วงปลายปี (ที่ถือว่าชิลล์มากสำหรับบ้านเขา) ซึ่งทาง “สภาอุตสาหกรรมอาหารทะเลนอร์เวย์” (Norwegian Seafood Council) พาเราบินลัดฟ้าข้ามมหาสมุทรกว่า 11 ชั่วโมงมายังนครนอร์เวย์เพียงเพื่อจะมาลิ้มรสแซลมอนสด ๆ จากฟาร์มแบบถึงถิ่นจริง ๆ เราร่อนลงที่เมืองหลวงอย่างออสโลบนอ่าวฟยอร์ด เมืองที่มากไปด้วยเกาะ และรวยทะเลสาบกว่าหลายร้อยแห่ง

ความสุขเล็ก ๆ ที่อาจจะทำให้ตัวขยายอย่างไม่ตั้งใจก็คงเป็นการได้ลิ้มลองอาหารแปลกใหม่ในทุก ๆ ที่ที่ไปเยือน ดังนั้นเราเลยตรงมาที่ Culinary Academy (Kulinarisk Institutt) สถาบันการทำอาหารที่เป็นศูนย์การเรียนรู้เกี่ยวกับทักษะด้านอาหารและเครื่องดื่มเป็นจุดหมายแรก เพื่อมาดูเชฟหน้าคมสอนแล่ปลาแซลมอน และแกะปูยักษ์แบบถูกวิธี แถมคุณเชฟก็ใจดีทำอาหารจากปลาแซลมอนให้เราชิมด้วย สำหรับคนไทยท้องแซลมอนคือส่วนที่อร่อยที่สุดแต่คนนอร์เวย์ส่วนที่อร่อยที่สุดคือส่วนเนื้อแน่น ๆ นั่นเอง
 
วันนี้เราจับเครื่องบินมาลงยัง เบอร์เกน เมืองท่าแสนคลาสสิคที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนานอีกหนึ่งศูนย์กลางทางวัฒนธรรมที่สำคัญ เป็นที่รู้จักกันในนามประตูสู่ฟยอร์ดนอร์เวย์ เมืองนี้ถ้าไม่มองเห็นทะเลก็ต้องเห็นภูเขา และบ้านน่ารัก ๆ เรียงรายอยู่บนเขา ทุกซอกมุมของเบอร์เกนจึงมีธรรมชาติแทรกตัวอยู่เสมอ นอกจากนั้นทะเลได้มอบความอุดมสมบูรณ์แก่ผู้คนที่อาศัยอยู่ที่นี่ ตลอดแนวชายฝั่งของนอร์เวย์มีกระแสน้ำเย็นจากแถบอาร์คติกไหลมารวมกับกระแสน้ำอุ่นในมหาสมุทรแอตแลนติกทำให้ทะเลมีกระแสน้ำที่รุนแรงและอุณหภูมิที่เย็นจัด แต่แปลกที่นี่กลับเป็นเรื่องดีต่อการเจริญเติบโตของปลาในท้องทะเล จึงทำให้ปลาของนอร์เวย์มีคุณภาพสูงและรสชาติโดดเด่น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “ปลาแซลมอนนอร์เวย์”
   
ปลาแซลมอนนอร์เวย์ถูกเพาะเลี้ยงในน้ำทะเลเย็นใสในฟาร์มกลางมหาสมุทร ภายใต้กฎมาตรฐานที่เข้มงวดเป็นที่สุด โดยยึดหลักความปลอดภัยของอาหารและการรักษาสภาพแวดล้อมอย่างดี ทำให้ปลาแซลมอนที่เพาะเลี้ยงในฟาร์มเนื้อแน่น มีสีส้มนวล ก้างน้อย และทานสดได้เลยโดยไม่ต้องผ่านการแช่แข็ง การประมงทางทะเลและกระบวนการเพาะเลี้ยงปลาในฟาร์ม มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน ผ่านการถูกคิดค้นนวัตกรรม มีการผสมผสานระหว่างประสบการณ์การจับปลาที่สืบทอดกันมารุ่นสู่รุ่นกับเทคโนโลยีที่ทันสมัย และกรรมวิธีที่มีความยั่งยืนท่ามกลางสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติ นับตั้งแต่ครั้งยังเป็นเพียงพื้นฐานการดำรงชีวิตของชุมชนริมชายฝั่ง จนเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในอุตสาหกรรมการส่งออกขนาดใหญ่ที่สำคัญของประเทศ ไม่ว่าจะเป็นการเพาะเลี้ยงปลาแซลมอน ปลาฟยอร์ดเทราต์ ปลาฮาลิบัท หอย และปลาค็อด  ซึ่งนอร์เวย์เป็นผู้ผลิตปลาแอตแลนติกแซลมอนที่ใหญ่ที่สุดในโลก มีการส่งออกแซลมอนสูงถึงร้อยละ 70 ของอาหารทะเลทั้งหมดไปยังประเทศต่าง ๆ มากกว่า 100 ประเทศ และปลาแซลมอนเหล่านี้ก็จะผ่านการตรวจสอบความปลอดภัยในห้องแล็บเสมอจาก National Institute of Nutrition and Seafood Research (NIFES) สถาบันวิจัยด้านโภชนาการและอาหารทะเลแห่งประเทศนอร์เวย์ ภายใต้การดูแลของกระทรวงการค้า อุตสาหกรรม และการประมง เพื่อควบคุมให้ทุกส่วนของห่วงโซ่อาหารมีความปลอดภัย
 
ว่าแล้วก็ถึงเวลาบุกถิ่นแซลมอนของจริง เริ่มที่แรกกันที่ Smolt Farm – Strømsnes Akvakultur ฟาร์มเพาะเลี้ยงตัวอ่อนและลูกปลา ทางตะวันตกเฉียงเหนือของ Hordaland ชมขั้นตอนการเพาะเลี้ยงตัวอ่อนและลูกปลาแซลมอนอย่างใกล้ชิด ชีวิตปลาแซลมอนของนอร์เวย์เริ่มต้นขึ้นภายในถาดเครื่องฟักไข่บนฝั่ง และปฏิสนธิในน้ำจืดเช่นเดียวกับแซลมอนตามธรรมชาติ เมื่อฟักเป็นตัวอ่อนจึงถูกย้ายไปยังบ่อน้ำจืดขนาดใหญ่ขึ้น เช่นเดียวกับที่ Smolt Farm ลูกปลาตัวน้อยจะถูกเพาะเลี้ยงในบ่อน้ำจืดอยู่  10-16 เดือน ก่อนจะพร้อมออกสู่ทะเลบ้านหลังใหญ่กว่าเดิม
   
ดังนั้นเราเลยมุ่งตรงสู่เมือง Øygarden เพื่อนั่งเรือเร็วออกไปยังบ้านแซลมอนกลางทะเล Øygarden Salmon Farm & Museum ศูนย์แสดงและสาธิตการเพาะเลี้ยงปลาแซลมอนและปลาเทราต์บนฟยอร์ดใน Ovågen ชาวนอร์เวย์จะเลี้ยงปลาแซลมอนในฟาร์มกลางทะเลตามแนวฟยอร์ดอีก 14-22 เดือน จนกระทั่งปลาแซลมอนตัวโตเต็มวัย มีน้ำหนัก 3-6 กิโลกรัม เป็นระยะที่เหมาะในการจับไปขาย ซึ่งรวมกับตอนที่ยังอยู่ในน้ำจืดแล้วเท่ากับอายุราว 3 ปี  กระชังปลาขนาดใหญ่เรียงรายอยู่ 5-7 กระชังกลางทะเล แทบไม่น่าเชื่อว่าแต่ละกระชังนั้นมีตาข่ายล้อมลึกลงไปถึงพื้นสมุทรกว่า 90 เมตร กระชังหนึ่งก็ประมาณ 1 แสนตัว แถมยังเป็นกระชังปลาไฮเทคที่สุดเท่าที่เคยเห็นมา ที่นี่พวกมันจะได้รับอาหารจากเครื่องให้อาหารอัตโนมัติ ผ่านท่อที่เชื่อมระหว่างฐานควบคุมกับกระชังโดยตรง และดูการกินอาหารผ่านกล้องวงจรปิดใต้น้ำ ทั้งยังมีระบบควบคุมออกซิเจน กระแสน้ำ และอุณหภูมิด้วยอุปกรณ์ที่ทันสมัย เจ๋งมั้ยละ การันตีเลยว่าปลาแซลมอนย่างสด ๆ จากกระชัง เนื้อหวานอร่อยมาก
 
เมื่อแซลมอนโตเต็มที่แล้วก็จะถูกส่งเข้าสู่ Sekkingstad AS – Packing Plant สถานที่สำหรับการผลิต จัดจำหน่าย การส่งเสริมการตลาดอาหารทะเล และส่งออกปลาแซลมอนกับปลาเทราต์ที่มีคุณภาพ โดยจะแปรรูปปลาแซลมอนหลังจากจับจากกระชังกลางทะเล ซึ่งโรงงานปลาแซลมอนนี้ก็มีท่อสูบปลาจากแต่ละกระชังตรงเข้าภายในโรงงานกันเลย และปลาแซลมอนที่ได้คุณภาพจะมีระดับความเข้มของเฉดสีส้มอยู่ที่ 24-28 ซึ่งมาจากอาหารเม็ดที่มีส่วนประกอบจากธรรมชาติเป็นสำคัญ นอกจากนั้นที่นอร์เวย์ยังมีการฝึกให้เด็กคุ้นชินกับการกินอาหารที่ดีและมีประโยชน์ตั้งแต่ยังเล็ก ๆ ด้วยเช่นเดียวกับที่โรงเรียนอนุบาล Havhesten Kindergarten ที่สอนเด็ก ๆ ทำอาหารที่มีปลาเป็นส่วนประกอบ หากใครกลัวไม่จุใจพอก็สามารถแวะมากินมื้อดึกต่อได้ที่ Fish Market (Torget) ตลาดปลาแสนคึกคักที่มีอาหารทะเลเพียบ ทั้งปลาแซลมอน ปลามังค์ฟิช ปลากิลท์เฮดซีบรีม ปลาแมคเคอเรล ล็อบสเตอร์ หอย กุ้ง และปูยักษ์ ทำให้ต้องเทใจให้เมืองนี้อีกมากโข วินาทีนี้ความสุขบอกเราว่าไม่ผิดหวังเลยที่เลือกมาที่นี่เป็นที่สุดท้ายในนอร์เวย์ของเรา

ลาก่อนนอร์เวย์สาวสวย และสายฝนพรำ จนกว่าเราจะพบกันใหม่…
 

---