ครั้งนี้ขอพูดถึงยอดอ่อนสุดฮิตของคนไทย “ยอดอ่อนมะขามเปรี้ยว” ที่สามารถนำมาทำอาหารได้หลายชนิด ซึ่งหลายคนมองว่าการหายอดอ่อนมะขามเปรี้ยวรับประทานทั้งปีนั้นเป็นเรื่องยาก เนื่องจากมะขามพันธุ์พื้นเมืองทั่วไปจะแตกยอดอ่อนเพียงปีละครั้งในช่วงฤดูฝนเท่านั้น นอกจากนี้ยังมีลำต้นสูงใหญ่ เก็บยอดได้ยากจึงไม่มีใครปลูกต้นมะขามเพื่อเก็บยอดอ่อนขายเป็นอาชีพกันจริงจัง แต่สำหรับที่ “ไร่วิวัชจรัลวงศ์” นั้นสามารถทำให้ยอดอ่อนมะขามเปรี้ยวมีจำหน่ายได้ตลอดทั้งปี โดย คุณชุมพล วิวัชจรัลวงศ์ (เจ้าของ) คอนเฟิร์มว่า “ที่นี่คือสวนปลูกต้นมะขามเพื่อเก็บยอดอ่อนที่ใหญ่ที่สุดในโลก” 

ที่ไร่วิวัชจรัลวงศ์ปลูกเพียงแค่มะขามอย่างเดียว “ใช่ครับ แต่มะขามของเราไม่ใช่พันธุ์พื้นเมืองทั่วไป แต่เป็น มะขามเปรี้ยวยักษ์ ซึ่งมีถิ่นกำเนิดอยู่ในกาฬทวีป โตเร็ว แตกยอดไว ยอดอ่อนมีขนาดใหญ่กว่ามะขามพื้นบ้าน อีกทั้งยังหน้าตาดีกว่า ที่สำคัญรสชาติอร่อยมีทั้งรสเปรี้ยวแบบมะขามพื้นเมือง แต่เพิ่มความหวาน มัน และกรุบกรอบของใบล่างสุดในยอดอ่อนเข้าไปด้วย” คุณชุมพลยังบอกต่ออีกว่า ยอดมะขามเปรี้ยวยักษ์นี้มีจุดเด่นที่โตเร็วกว่ายอดมะขามพื้นบ้านถึง 200 เท่า อีกทั้งยังมีสีชมพูสวยงาม และยังให้น้ำหนักดี ยอดมะขามเปรี้ยวยักษ์ขนาดที่ยาวที่สุดอยู่ที่ 3–4 นิ้ว ต่างจากยอดมะขามพันธุ์พื้นบ้านที่ยาวเพียง 1–1.5 นิ้วเท่านั้น ที่สำคัญคือให้ผลผลิตได้ค่อนข้างรวดเร็ว เพียง 6 เดือนก็เริ่มเก็บผลผลิตได้แล้ว หลังจากนั้นยังสามารถเก็บยอดอ่อนขายได้ทุกวัน
 
เราทราบกันดียู่แล้วว่ามะขามเป็นพันธุ์ไม้ยืนต้นที่มีถิ่นกำเนิดในทวีฟแอฟริกา และมีการนำเข้ามาปลูกในแถบเอเชีย ส่วนในประเทศไทยนั้นสามารถปลูกได้ทั่วประเทศ แต่ที่มากสุดเห็นจะเป็นจังหวัดเพชรบูรณ์ จนกลายเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดกันเลยทีเดียว นอกจากนั้นในตำราพรหมชาติยังถือว่ามะขามเป็นไม้มงคลชนิดหนึ่ง ช่วยป้องกันสิ่งเลวร้าย ผีร้ายต่าง ๆ ไม่ให้มากล้ำกราย อีกทั้งยังเป็นต้นไม้ที่มีชื่อมงคล ถือกันเป็นเคล็ดทำให้มีคนเกรงขาม สำหรับประโยชน์ของมะขามและสรรพคุณนั้นมีมากมาย รวมถึงใช้เป็นยารักษาโรคได้ด้วย โดยส่วนที่นำมาใช้เป็นยาจะเป็นเนื้อฝักแก่ (มะขามเปียก) เปลือกของลำต้น (ทั้งสดและแห้ง) และเนื้อในเมล็ด สามารถช่วยรักษาได้หลายโรค เช่น เป็นยาขับเสมหะ แก้อาการท้องเดิน บรรเทาอาการท้องผูก ใช้เป็นยาถ่ายพยาธิ เป็นต้น
 
นอกจากเราจะรับประทานฝักมะขามกันแล้ว ในส่วนของยอดและใบอ่อนเราก็รับประทานได้เช่นกัน ยอดมะขามจะมีสีชมพูปนเขียว กลิ่นหอม และรสเปรี้ยว จึงสามารถใช้แทนรสเปรี้ยวในอาหารได้ดี อาทิ ต้มโคล้ง แกงส้ม ต้มข่าไก่ หรือยำ โดยเมื่อเทียบกับฝักอ่อนในปริมาณ 100 กรัมเท่ากัน ใบอ่อนมะขามจะมีเส้นใยอาหาร แคลเซียม และธาตุเหล็กน้อยกว่าแต่จะมีวิตามิน C และฟอสฟอรัสสูงกว่า คือ 53 มิลลิกรัม และ 38 มิลลิกรัม ตามลำดับ ซึ่งคุณสมบัติเหล่านี้สามารถช่วยแก้หวัด ขับเสมหะ แก้ไอได้ดี รวมถึงเป็นยาระบาย แก้ท้องผูก ช่วยขับลมในลำไส้ แก้บิด ช่วยสร้างเม็ดเลือด ช่วยบำรุงสายตา ช่วยรักษาตามัว ช่วยรักษาตาอักเสบ ช่วยฟอกโลหิต ช่วยขับเหงื่อ ช่วยบำรุงร่างกาย ช่วยชะลอความชรา และบำรุงผิวพรรณ

ครั้งนี้เราหอบหิ้วยอดอ่อนมะขามเปรี้ยวกลับมาด้วยกระบุงใหญ่ โดยคุณชุมพลแนะนำว่า “ให้เอายอดมะขามห่อด้วยหนังสือพิมพ์ จากนั้นนำเข้าตู้เย็น สามารถเก็บไว้ได้นาน 3-4 วัน แต่ถ้าให้ดีนำมาทำอาหารเลยจะอร่อยมากกว่า” ซึ่งแน่นอนว่ากลับถึงบ้านปุ๊บเราก็คิดเมนูเด็ด ๆ ได้ทันที และไม่รอช้าที่จะจัดเสิร์ฟให้คุณผู้อ่านได้ทราบกัน
 

ที่ตั้ง : 49 หมู่ 6 ตำบลทัพหลวง อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม 73000
โทร. 08-1297-1250, 0-3420-9351
 

---

เรื่อง / TONGTA
ภาพ / TONGTA, ชุลีภรณ์